ELEŞTİREL BAKIŞ NASIL OLMALI

Eleştiri sözcüğü eleştirmek eyleminden türemiştir. Bir insanı, bir konuyu, bir yapıtı doğru ve yanlış yönlerini bulup göstermek gereğiyle inceleme işidir.

Bu sebeple ilk önce sorgulanması gereken konuların başındadır.

Eleştiri ahlakına sahip miyiz?

Neden eleştiriye açık değiliz?

Müslümanların, birbirini ötelememeleri ancak Kur’an’ı, Kur’an bütünselliğinde anlamaya çalışarak ve düşünce, eylem bazında en iyiye ve en güzele ulaşmayı hedeflediğimizde kişisel eleştirilere açık ve objektif olduğumuzda gerçekleştirebiliriz.

Hakem Kur’an olunca amaç ve hedeflerimizi de ilkeler bazında ele aldığımızda her şeyi kişiselleştirmekten kurtuluruz. Özellikle, eleştiriye açık olmadığımız zaman her şeyi kişiselleştirme eğilimi gösterebildiğimiz için bu durum biz Müslümanları çok ilgilendirmektedir. Öncelikle, niyetimizi kimsenin bakış açısını çürütmek üzerine odaklamamalı ve de kendi bakış açımızı değişmez-sabit kılmamalıyız. Çünkü her iki durumda da olgu olaylara ferasetli bir bakış açısıyla yaklaşamayız. Hele, her şeyi kişiselleştirerek veya kişiler üzerinden anlayıp aktarmaya çalışmak bizi çıkmaza iter. Kişiler, devreye girince eleştiriler renk değiştirir. Kişilerin, kişisel hedefleri ve amaçları devreye girdiğinde ise düşünceleri-ilkeleri tartışmak zorlaşır.

Kendimize sormalıyız. Düşüncelerimize ve eylemlerimize objektif/tarafsız bir gözle bakmayı becerebiliyor muyuz?

Öncelikli problemimizin birbirimizi gerçekten dinlememekten kaynaklanıyor olduğunu düşünüyorum. Sürekli cevap vermek için dinlediğimizde ise anlamaya çalışmaktan ziyade dayatmacı, zorba oluyoruz.

Bu sebepten ötürü Kur’an’ı hayatının merkezine koymuş. Kur’an’ı kendi kavramsal örüntüsü içinde anlamaya çalıştığımızda ve Kur’an’ı mihenk edindiğimizde ancak;

Küresek köy haline gelen dünyamızda eleştiri ahlakını ancak kendi ilkelerimize bağlı, neye inandığını ne söylediğini bildikten sonra başkalarının düşüncelerine saygı duymakla gerçekleştirebiliriz…

Mürüvvet Çalışkan’ın kaleme aldığı bu yazı, Fıtrat Haber sitesinde 25.7.2016 tarihinde yayımlanmıştır.