FARKIMIZ NE?

Dünyada okuryazarlığı olmayanların yüzde 45’i Güney Asya’da, yüzde 27’si Sahra Altı Afrika’da, yüzde 10’u Doğu ve Güneydoğu Asya’da, yüzde 9’u Kuzey Afrika ve Batı Asya’da, yüzde 4’ü de Latin Amerika ve Karayipler’de yaşamaktadır.

İnsanları diğer varlıklardan ayıran temel özelliğin ne olduğu geçmişten günümüze tartışılan konular arasında yer almaktadır. Farklı filozof ve düşünürler, bu temel farkı çeşitli şekillerde açıklamaya çalışmışlardır. Nitekim bu özelliğin belirlenmesi, bireyin özünü keşfetmesini sağlayacak ve bu keşif sayesinde insanın hayattaki temel gayesi hakkında bilgi sahibi olunabilecektir. Aristoteles’e göre insanın kendisinden başka hiçbir varlığın gerçekleştiremeyeceği potansiyelin ne olduğunu keşfetmesi, kendisi için en iyi olan yaşama ulaşabilmesini sağlayacak temel gereksinimlerdendir. Bu düşünceden yola çıkan Aristoteles, insan ve diğer varlıklar arasındaki temel farkı akıl olarak görmüş ve insanın düşünme yeteneğine vurgu yapmıştır. Akıl ve düşünme yeteneğine atıf yapan birçok farklı filozofun da bulunduğu görülmektedir. Bu filozoflar arasında Yusuf Has Hacip, Farabi, İbn-i Sina gibi ünlü İslam düşünürleri de bulunmaktadır. Ancak aklı ve düşünme yeteneğini insan için önemli özelliklerden biri olarak kabul etsek de onu diğer varlıklardan ayıran temel özelliğin akıl ve düşünme yetisi olduğunu söylemek mümkün olmamaktadır. Nitekim Kuran’ı Kerim’de akıl ve düşünme yetisine sahip başka varlıkların varlığından bahsedilmektedir. Örneğin Fussilet Suresi 9-12. ayetlerde gökler ve yer yalnızca akıllı varlıkların yapabileceği şekilde Allah’a söz vermiştir.

Dr. Özge Maviş Sevim

Yayımlandığı Yer: Kitap ve Hikmet Dergisi, Ocak-Şubat-Mart 2020, Sayı: 28, s. 74-77

Yazıyı görüntülemek için linke tıklayın: ozge-mavis-sevim-kh-28-sayi-farkimiz-ne